Two brush cells connected to each other, in green. | Twee borstelcellen die met elkaar verbonden zijn, in groen. 19 juli 2019 Veni beurs voor Jochem Bernink: Astma aanvegen met borstelcellen Terug naar nieuws Jochem Bernink uit de groep van Hans Clevers krijgt een Veni beurs van het NWO voor onderzoek naar astma. Met deze beurs gaat hij onderzoeken welke cellen van het luchtwegepitheel reageren op allergenen en daarbij het afweersysteem activeren. Dankzij de Veni-beurs kan hij drie jaar verder werken aan dit onderzoek. Allergische astma Allergische astma is een chronische ontstekingsziekte van de luchtwegen waar 1 op de 10 kinderen en 1 op de 12 volwassenen aan lijdt. De ziekte zorgt voor ernstige benauwdheid en kortademigheid door overtollige slijm- of mucusproductie, zwellingen en verkrampingen van de spieren rond de luchtwegen. Tot nu toe zijn de meeste behandelingen gericht op het onderdrukken van de overgevoelige afweerreacties, en daarmee meer symptoombestrijding dan het aanpakken van de oorzaak. Interactie De afweercellen zijn de drijvende kracht achter veel van de symptomen van astma, maar het zijn de cellen van het luchtwegepitheel, de binnenbekleding van de luchtwegen, die normaal gesproken in aanraking komen met de ingeademde allergenen. De interactie tussen het luchtwegepitheel en de afweercellen zorgt er normaal voor dat de luchtwegen beschermd zijn tegen ziekteverwekkers, maar in personen met astma is de interactie verstoord waardoor er heftige afweerreacties worden opgewekt tegen onschuldige stoffen, zoals huisstofmijt en pollen. Borstelcel Bernink gaat met behulp van de Veni beurs onderzoeken welke cellen in het luchtwegepitheel de allergenen herkennen en het afweersysteem activeren. Daarvoor richt hij zich op een bepaald type epitheelcel, de borstelcel. De specifieke functie van deze cellen is nog niet bekend, maar ze hebben chemo-sensorische en cytokine-uitscheidende eigenschappen, waardoor ze ingeademde lucht kunnen scannen op ziekmakers en afweercellen kunnen activeren. Deze eigenschappen zorgen ervoor dat de borstelcellen een goede kandidaat zijn voor de cellen die de afweerreactie initiëren. Organoïden Met behulp van organoïden, mini-orgaantjes die in het lab kunnen worden gekweekt, gaat Bernink onderzoeken welke signalen worden herkend door borstelcellen, én hoe de borstelcellen vervolgens afweercellen kunnen activeren. “In de toekomst kunnen we met de kennis van dit onderzoek hopelijk nieuwe medicijnen ontwikkelen die de oorzaak in plaats van de symptomen van astma aanpakken,” aldus Bernink. Jochem Bernink is post-doctoraal onderzoeker in de groep van Hans Clevers. * In de banner zijn in het groen twee borstelcellen te zien die met elkaar zijn verbonden.
