Aspidelaps lubricus slang kruipt voor een fluorescente microscopiefoto van slangengifklier organoïden langs. Credit: Ravian van Ineveld, copyright Princes Maxima Centrum voor Kinderoncologie. 9 maart 2021 Promotie Jens Puschhof: “Onderzoek naar epitheliale biologie met organoid differentiatie en gemengde culturen” Terug naar nieuws Jens Puschhof, uit de groep van Hans Clevers, heeft op 9 maart zijn proefschrift getiteld “Onderzoek naar epitheliale biologie met organoid differentiatie en gemengde culturen: Representatieve modellen van de slangen gifklier en complexe weefselinteracties in de context van kanker en metabole ziekten” succesvol verdedigd. Zijn proefschrift is bekroond met het zeldzame predicaat cum laude. Met behulp van organoïdetechnologie ontdekte hij dat een bepaald soort bacterie mutaties kan veroorzaken die bijdragen aan de ontwikkeling van dikke darmkanker bij mensen. “Begrijpen wat kanker veroorzaakt is een belangrijke stap in de richting van preventie.” Puschhof bestempelt zijn promotietraject als “divers”, maar organoïdetechnologie is zonder twijfel de verbindende factor. Organoïden zijn miniatuur 3D-structuren die de functie van echte organen nabootsen. Tijdens zijn promotie gebruikte hij verschillende soorten organoïden voor verschillende doeleinden, waarmee hij laat zien wat een enorm scala aan mogelijkheden deze relatief nieuwe technologie biedt. Oorzaak van kanker Puscchof en collega’s kweekten organoïden uit het weefsel van gezonde menselijke darmen en injecteerden deze met bacteriën. Ze ontdekten dat de bacteriën een patroon van mutaties veroorzaakten in het DNA van de darmorganoïden dat ook aanwezig is in het DNA van patiënten met dikke darmkanker. Puschhof legt uit: “Het is heel moeilijk om de oorzaak van mutaties, en uiteindelijk kanker, terug te leiden naar een individuele factor. Daarom zijn organoïden zo nuttig; we kunnen het hele systeem stap voor stap nabouwen in het lab en vergelijken met de data van patiënten.” De volgende stap is om erachter te komen wanneer de bacterie de mutaties veroorzaakt en hoe dit proces onderbroken kan worden. “Begrijpen hoe bacteriën bijdragen aan de ontwikkeling van kanker is belangrijk om uiteindelijk ons ultieme doel te bereiken: preventie.” Aspidelaps lubricus slang kruipt voor een fluorescente microscopiefoto van slangengifklier organoïden langs. Credit: Ravian van Ineveld, copyright Princes Maxima Centrum voor Kinderoncologie. Gif producerende mini-organen Verder ontwikkelden Pusschof en zijn collega’s organoïden van de slangengifklier. Deze miniatuurorganen zijn volledig functioneel, wat betekent dat ze ook echt gif produceren. Het doel op de lange termijn is om deze organoïden te gebruiken om tegengif en op gif gebaseerde medicijnen te produceren. En alsof dat nog niet genoeg was voor een succesvolle promotie, produceerden hij en zijn collega’s ook nog een atlas van de verschillende soorten hormoonproducerende cellen in de darm. Dit was nog niet eerder zo grondig aangepakt. Beste vrienden Alle projecten van Puschhof worden gekenmerkt door samenwerking. “Samenwerken in geweldige teams en werken met mijn beste vrienden, dat waren de echte hoogtepunten van mijn PhD. Ik heb enorm genoten van de late avonden op kantoor, bij elkaar zitten en nadenken over het volgende coole experiment dat we zouden kunnen doen.” Gelukkig was het meeste labwerk voor zijn proefschrift al gedaan toen de pandemie begon. “Door de coronamaatregelen had ik veel meer tijd voor het schrijven van mijn proefschrift dan ik had verwacht.” Verdediging De ceremonie vond plaats in digitale vorm, wat betekent dat Puschhof zijn proefschrift heeft verdedigd van achter zijn computer. Anderen konden het via een livestream volgen. Dat had ook zo zijn voordelen voor Puschhof. “Ik heb in labs over de hele wereld gewerkt en mijn familie woont in Duitsland. Door de livestream kon ik dit speciale moment delen met al die mensen, die er normaal gesproken misschien niet bij hadden kunnen zijn.” Nu Jens Puschhof zijn doctoraat heeft behaald, zal hij verdergaan met dit onderzoek in een academische of startup setting.
