Oratie Jacco van Rheenen

Afgelopen week hield Jacco van Rheenen, groepsleider bij het Hubrecht Instituut, zijn oratie in het Academiegebouw in Utrecht. De titel van zijn toespraak was ‘Kanker in actie gesnapt‘ waarin Van Rheenen niet alleen sprak over de ontwikkeling van zijn onderzoek maar ook een maatschappelijk statement maakte over het belang van diversiteit in de samenleving en wetenschap. 

Kanker ontstaat door een verzameling van foutjes in ons DNA. De onderlinge verschillen tussen kankercellen binnen een tumor, heterogeniteit, zijn de achilleshiel van de ziekte aldus Van Rheenen. Juist dit zijn de verschillen die moeten worden bestudeerd en aangepakt en de focus moet niet alleen maar liggen op de ‘gemiddelde’ kankercel. Door tumorcellen in levend weefsel te kunnen filmen en volgen over de tijd, kunnen de (verschillen tussen) individuele cellen bestudeerd worden en hiermee ook cellen die resistent zijn tegen therapie en cellen die voor uitzaaiingen kunnen zorgen. Op die manier kunnen we de ’bad guys’ in actie snappen.

Ook sprak Van Rheenen over het belang van diversiteit binnen de onderzoekswereld en politiek. Bovendien is diversiteit volgens van Rheenen ook dé manier om kanker bestrijden. “Kanker is onlosmakelijk verbonden met het ontstaan en het gezond houden van ons lichaam. Het ontstaan van kanker kunnen we dus helaas ook nooit voorkomen. Wat rest is bestrijding. Een diverse aanpak zal mogelijk in de toekomst ook leiden tot een moment waarbij we realiseren dat het dodelijke-karakter van kanker iets van het verleden is.”