NWO Veni voor Imke Mandemaker en Delilah Hendriks

Imke Mandemaker: “Macro”-managen van genen

Alle cellen in het menselijk lichaam bevatten hetzelfde DNA maar kunnen specialiseren tot verschillende type cellen door genen aan- of uit te zetten. Dit wordt nauwkeurig georganiseerd door zogenoemde epigenetische processen. Regulatie van deze epigenetische processen is cruciaal voor het bewaren van de identiteit van cellen en om ziektes zoals kanker te voorkomen.

DNA zit om histonen heen gewikkeld. Histonen zijn eiwitten die een belangrijke rol spelen bij epigenetische regulatie. “Mijn onderzoek richt zich op de histon-variant macroH2A, die belangrijk is voor het onderdrukken van genactiviteit. Eerder heb ik een nieuwe factor ontdekt die ervoor zorgt dat macroH2A op DNA wordt geplaatst. In dit project ga ik onderzoeken hoe deze factor genactiviteit reguleert door de epigenetische marker macroH2A te plaatsen,” legt Mandemaker uit.

Delilah Hendriks: “Wanneer vette levers persoonlijk worden”

Non-alcoholische vette leverziekte komt wereldwijd steeds vaker voor en treft meer dan 25% van de wereldbevolking. Deze ziekte wordt sterk gelinkt aan het Westerse dieet en kan uiteindelijk leiden tot een noodzaak tot levertransplantatie. Er is echter geen medicatie beschikbaar, wat voornamelijk kan worden verklaard door ons beperkte begrip van de ziekte.

In de afgelopen jaren zijn meerdere genetische risicofactoren geidentificeerd die ervoor zorgen dat sommige mensen meer risico lopen om vette leverziekte te ontwikkelen. “In dit project zullen we menselijke mini-levers ontwikkelen die deze genetische risicofactoren dragen om hun rol in vette leverziekte te onderzoeken. We zullen met behulp van deze mini-levers ook op zoek gaan naar behandelmogelijkheden voor de ziekte,” vertelt Hendriks.

Over NWO Veni

Veni is, samen met Vidi en Vici, onderdeel van het Talentprogramma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Veni is bedoeld voor onderzoekers die recent hun PhD hebben behaald en die een opvallend talent voor wetenschappelijk onderzoek laten zien. Met de beurs kunnen de laureaten de komende drie jaar onafhankelijk onderzoek doen en hun ideeën verder ontwikkelen.