Het heldenverhaal van Juan Garaycoechea

Functie: groepsleider bij het Hubrecht Instituut

Bijzonder: Cesar Milstein PhD Scholarship, Research Fellowship at King’s College (Cambridge), Sydney Brenner Award for outstanding postdoc research

Privé: probeert een fitte dertiger te blijven door genoeg te bewegen en doet (een poging tot) het lezen van boeken die niet over wetenschap gaan

DNA bepaalt hoe we eruitzien en wat er voor een groot deel in ons lichaam gebeurt; het zorgt ervoor dat we goed functioneren en dat ons lichaam zich blijft ontwikkelen. Hoewel iedereen DNA bevat, ziet geen mens er hetzelfde uit. Ons DNA heeft een genetische code, die ervoor zorgt dat ieder lichaam een eigen ‘bouwplan’ heeft. We zijn dus allemaal uniek!

Veranderingen in het DNA

Wat veel mensen niet weten, is dat ons DNA voortdurend verandert; het breekt, er vallen stukjes af en het herschikt zichzelf. Deze veranderingen, of mutaties, in het DNA, kunnen leiden tot ziekten als kanker. Maar wat verandert ons DNA? Lange tijd werd gedacht dat externe factoren, zoals sigarettenrook en zonlicht, de grootste boosdoeners waren. Maar Juan kwam erachter dat de dreiging niet alleen van buiten komt…

Cellen produceren schadelijke stoffen

Tijdens zijn promotieonderzoek, ontdekte Juan dat een groep stoffen die we ‘aldehydes’ noemen, schadelijk zijn voor ons DNA. Ze zitten onder andere in parfums, lijm, verbrandingsgassen en alcohol. Een goede reden dus om niet teveel te drinken. Daarnaast deed hij nog een opzienbarende ontdekking. Ons eigen lichaam produceert deze schadelijke stoffen ook zelf. Juan wil met zijn onderzoeksgroep achterhalen wat precies de invloed is van deze stoffen op het DNA. Daarnaast onderzoeken de wetenschappers in zijn groep hoe lichaamscellen omgaan met beschadigd DNA. De door hen opgedane kennis helpt ze om de basis te leggen voor nieuwe medicijnen voor een effectievere behandeling van kanker.