2 februari 2021 Hans Clevers ontvangt eredoctoraat van KU Leuven Terug naar nieuws Hans Clevers, groepsleider bij het Hubrecht Instituut, ontvangt een eredoctoraat van de KU Leuven. De feestelijke uitreiking zou vandaag plaatsvinden maar is vanwege de coronamaatregelen uitgesteld naar een latere datum. Clevers ontvangt het eredoctoraat voor de ontwikkeling van mini-organen in het lab. Deze organoïden worden in laboratoria over de hele wereld ingezet, onder meer om ziektes beter te doorgronden en te voorspellen hoe een patiënt zal reageren op een medicijn. Mini-organen kweken De eerste organoïde werd ontwikkeld tijdens een samenwerking tussen Hans Clevers en de Japanse postdoc Toshiro Sato in 2008. Ze wilden een stamcel uit de darm van een muis in een petrischaal aan het delen krijgen. “Onze bedoeling was om van één stamcel heel veel stamcellen te maken, maar het was meteen duidelijk dat er iets heel anders aan het gebeuren was,” aldus Clevers. De cellen hadden een structuur gevormd die eruitzag als een minidarmpje en in veel opzichten ook bleek te werken als een echte darm. De eerste organoïde was een feit. De organoïdetechnologie is in het voorbije decennium zelf flink gegroeid: van muis- naar menselijk weefsel, van de darm naar een hele reeks andere organen. Er zijn inmiddels mini-versies van onder meer de lever, de longen, de maag, de nieren en de alvleesklier gemaakt. Dat was niet alleen meer het werk van Clevers en zijn collega’s in Utrecht. Onderzoekers over de hele wereld zijn met het recept voor de organoïden aan de slag gegaan. Een organoïde van de menselijke lever. © Delilah Hendriks & Benedetta Artegiani – Hubrecht Instituut Kankertherapie personaliseren Het enthousiasme is begrijpelijk. De mini-orgaantjes kunnen vele vormen van proefdieronderzoek vervangen en ze bieden ongeziene mogelijkheden. Zo kan je op een organoïde testen of een geneesmiddel bij een individuele patiënt effect zal hebben, bijvoorbeeld bij kanker. Als je een bepaalde kankertherapie eerst buiten de patiënt kunt testen, kun je ervoor zorgen dat je een patiënt gelijk op een werkende therapie zet. Clevers legt uit: “Je pakt de ziekte vroeger aan dan wanneer pas het tweede of derde middel aanslaat. En je voorkomt de schade die een middel dat niet werkt kan aanrichten.” Clevers is rotsvast overtuigd van het potentieel van organoïden voor kankerbehandeling. “Negentig procent van de kankers die bij volwassenen voorkomen kunnen we kweken. En vorig jaar zijn er een vijftal artikels verschenen die aantonen dat je bij darmkanker met organoïden in 80 tot 90 procent van de gevallen de gevoeligheid voor een medicijn correct kunt voorspellen. Dat moet natuurlijk allemaal nog bevestigd worden in grote validatie-trials. Ondertussen zijn er bedrijven die werken aan apparatuur waarmee de tests sneller en goedkoper kunnen gebeuren.” Eredoctoraat Naar aanleiding van haar Patroonsfeest bekroont de KU Leuven jaarlijks personen met bijzondere verdiensten op wetenschappelijk, maatschappelijk of cultureel vlak. Met de ontvangst van het eredoctoraat mag Hans Clevers zich voor het eerst doctor honoris causa noemen. Ook voor KU Leuven een eer, vindt professor Séverine Vermeire, hoofd van het Leuvense onderzoek naar inflammatoire darmziekten en één van de nominatoren van het eredoctoraat. “Mensen die niet bang zijn om nieuwe wegen in te slaan en die openstaan voor verrassingen, dat zijn degenen die innoveren en inspireren. Hans Clevers zal dat ongetwijfeld ook de komende jaren blijven doen.” Naast Hans Clevers ontvangen Zhenan Bao, Bruno Latour, Kate Raworth en Jimmy Volmink een eredoctoraat voor hun bijzondere verdiensten. Ze worden hier voorgesteld. Het volledige interview van de KU Leuven met Hans Clevers is hier te vinden. Hans Clevers is groepsleider bij het Hubrecht Institute en het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie, hoogleraar Moleculaire Genetica bij de Universiteit Utrecht, en Oncode Investigator.
