Francesca Mattiroli ontvangt Vidi-beurs voor onderzoek naar chromatine

Chromatine: de blauwdruk voor DNA-controle

Ons DNA is verpakt in een structuur die chromatine heet. Chromatine werkt als een blauwdruk: het geeft aan hoe, waar en wanneer informatie op het DNA moet worden gelezen. Cellen delen zich elke dag en maken daarbij een kopie van hun DNA en de verpakking. Dit proces zorgt ervoor dat dochtercellen de DNA-informatie en de leesinstructies goed erven. Celdeling is belangrijk om onze weefsels jong en gezond te houden. In hun onderzoek wil de groep van Mattiroli begrijpen hoe DNA en chromatine precies worden gedupliceerd.

Verbonden processen

“De organisatie van chromatine speelt een belangrijke rol bij het gezond houden van cellen, maar we weten nog niet goed hoe chromatine invloed heeft op de replicatie van DNA,” zegt Mattiroli. “Binnen cellen zijn veel processen met elkaar verbonden, wat het moeilijk maakt om precies te zien wat er gebeurt,” legt ze uit. “Daarom maken we in in vitro, in een reageerbuis, buiten de cel, een model van hoe chromatine georganiseerd is. Zo kunnen we beter zien wat chromatine-eiwitten doen tijdens de replicatie van DNA.”

Chromatine beter begrijpen

Het team gaat met verschillende technieken en in vitro-modellen onderzoeken hoe chromatine op meerdere niveaus is georganiseerd. Er zijn basisprocessen tijdens DNA-replicatie die we nog niet goed begrijpen. “We hebben ontdekt dat het chromatine-mechanisme de DNA-replicatie direct kan beïnvloeden, en dat dit anders kan zijn voor de twee DNA-strengen,” legt Mattiroli uit. Daarom willen Mattiroli en haar team eerst begrijpen hoe chromatine en DNA-synthese verschillen per dochterstreng. Daarna willen ze nieuwe manieren ontdekken waarop de structuur van chromatine de voortgang van DNA-replicatie beïnvloedt. Ten slotte wil het team de rol van specifieke eiwitten onderzoeken die chromatine opbouwen en afbreken tijdens DNA-replicatie. De basisprocessen die de groep van Mattiroli gaat bestuderen, kunnen ons begrip van DNA-replicatie verbeteren en andere onderzoekers helpen nieuwe manieren te vinden om ziekten zoals kanker in de toekomst te diagnosticeren of te behandelen.

Over Vidi

De NWO Vidi-beurs is bedoeld voor onderzoekers die na hun promotie al een aantal jaren ervaring hebben als postdoc. Met een maximum van 850.000 euro kunnen zij hun onderzoek verder ontwikkelen en hun team uitbreiden. NWO selecteert onderzoekers op basis van de kwaliteit van de onderzoeker, het vernieuwende karakter van het onderzoek, de verwachte wetenschappelijke impact en de mogelijkheden voor kennisbenutting. Dit jaar zijn er 102 beurzen toegekend.